บทพูด วันที่ 12 มกราคม
- ย้อนอดีตไปในเหตุการณ์ เมื่อหลวงปู่บวชเป็นพระภิกษุ
สวัสดี ผู้มีบุญทุกท่าน
各位善信，大家好！
ปีใหม่นี้ เราได้ทำบุญใหญ่มาตลอดต่อเนื่องเลย ตั้งแต่สวดมนต์ข้ามปี คืนวันที่ 31 ธันวาคม ปี2564 นับถอยหลังเพื่อสวดมนต์ข้ามปี และเมื่อวันเสาร์ที่1 มกราคม ก็ร่วมพิธีบูชาข้าวพระ
ต่อมาวันที่ 2 5 8 9 มกราคม ร่วมกันต้อนรับพระธรรมยาตรา และจุดประทีปมาแล้ว
在2022年，新的一年，我们一直有修各种大功德。如跨年诵经祈福法会，1月1日的荟供法会，以及佛法巡礼活动，有恭迎头陀行比丘，点灯祈福的法会等等。
มาในวันนี้ วันเสาร์ที่ 12 มกราคม เราจะได้มาร่วมกันต้อนรับพระธรรมยาตรากัน และในครั้งนี้ พวกเราทุกคนจะน้อมใจไปยังสถานที่สำคัญบนเส้นทางมหาปูชนียาจารย์ ลำดับที่ 3 ของพระเดชพระคุณหลวงปู่ คือ
今天是1月12日，今天的佛法巡礼活动，一千多位比丘以头陀行的的方式，供养祖师，忆念并礼敬祖师
สถานที่เกิดใหม่ในเพศสมณะ : วัดสองพี่น้อง (พระอารามหลวง) อ.สองพี่น้อง จ.สุพรรณบุรี
Place of Ordination : Wat Songpinong, Suphanburi
出家之地：素攀府颂丕农县颂丕农寺
วัดสองพี่น้องเป็นวัดเก่าแก่ตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา สันนิษฐานว่าสร้างในปี พ.ศ.2212 พระเดชพระคุณพระมงคลเทพมุนี (สด จนฺทสโร) หลวงปู่วัดปากน้ำภาษีเจริญ อุปสมบทเมื่อเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2449 ขณะมีอายุย่างเข้า 22 ปี ณ พัทธสีมา วัดสองพี่น้อง จังหวัดสุพรรณบุรี มีฉายาว่า “จนฺทสโร”
颂丕农寺历史悠久，据史料记载，始建于佛历2212年阿育他耶王朝时期。
佛历2449年8月，即二十二岁那年，祖师如愿在素攀府颂丕农县颂丕农寺受戒出家，法名“湛塔萨罗”
ด้วยความที่ท่านเป็นผู้มีความทรงจำดีจึงสามารถท่องบทสวดมนต์และพระปาฏิโมกข์ได้หมด สำหรับการศึกษาในช่วงพรรษาแรก หลวงปู่ได้เรียนคันถธุระและวิปัสสนาธุระควบคู่กันไป เมื่อเรียนด้านคันถธุระไปได้ระยะหนึ่ง หลวงปู่ก็สงสัยว่า คำว่า “อวิชชาปจจยา” แปลว่าอะไร ด้วยความสงสัยที่ผุดขึ้นมาในใจเหมือนกับปริศนาที่ต้องตอบให้ได้ ท่านมีความรู้สึกว่า คำๆ นี้มีความสำคัญต่อตัวท่าน จึงไปถามพระภิกษุที่อยู่ในวัด เมื่อถามใครก็ไม่มีใครรู้คำแปล มีพระรูปหนึ่งบอกว่า “เขาไม่แปลกันหรอกคุณ อยากรู้ก็ต้องไปเรียนที่บางกอก (กรุงเทพฯ)”เมื่อได้ฟังดังนั้น ทำให้ท่านเกิดแรงบันดาลใจที่จะไปเรียนที่กรุงเทพฯ เพราะต้องการจะรู้คำแปลให้ได้
เมื่อบวชได้ 7 เดือนเศษ จึงไปหาโยมแม่ และขอไปเรียนที่กรุงเทพฯ
由于祖师的记忆力非常强，因而能过目不忘，不久就可完整地背诵经论与戒条。出家初期，开始一边学习《藏经》，一边修习毗钵舍那（静坐修行）。学《藏经》 一段时间后，对“无明缘行”这个词产生了疑问，续而想知道它的含义。如同一个谜语占据心中，有股强烈的求知欲让祖师老想找出答案。感觉上，此词对自己非常重要，便去请教寺院里的比丘，但都没有哪位比丘能够给予解释。不过其中一位比丘建议说：“既翻译不出，又想要知道其意思，不如去邦里（曼谷）学习吧。”听完之后，为了搞懂此词的真正含义，促使他产生了前往曼谷学习的强烈愿望。
出家满七个月之后，祖师向母亲请准到曼谷去学习。
ขณะเรียนหนังสืออยู่ที่วัดพระเชตุพนฯ หลวงปู่ลำบากในเรื่องอาหารบิณฑบาตมาก บางวันบิณฑบาตได้ไม่พอฉัน บางวันได้เพียงส้มผลเดียว บางวันไม่ได้เลย มีอยู่วันหนึ่ง หลวงปู่ออกบิณฑบาตไม่ได้อะไรเลย วันต่อมาก็ไม่ได้อีก ท่านคิดว่า “เราเป็นผู้มีศีล จะอดตายหรือ ถ้าเป็นจริง ก็ยอมตาย บิณฑบาตไม่ได้ข้าว ก็ไม่ฉันของอื่น ยอมอด เพราะคิดว่า ถ้าเราตายลงไป ภิกษุหมดทั้งนคร ต้องมีอาหารบิณฑบาตพอหมดทุกๆ รูป เพราะคนลือ ก็จะพากันสงสารพระภิกษุไปตามๆ กัน” จึงไม่ยอมดิ้นรนแสวงหาอาหารด้วยวิธีการอื่น
ในวันที่สาม ท่านออกบิณฑบาตอยู่จนสาย ได้ข้าวเพียง 1 ทัพพี กับกล้วยน้ำว้า 1 ผล เมื่อกลับมาถึงกฏิ ท่านรู้สึกอ่อนเพลียมาก เพราะไม่ได้ฉันมา 2 วันแล้ว หลังจากพิจารณาปัจจเวกขณ์เสร็จแล้วจึงเริ่มฉัน เมื่อฉันเข้าไปได้หนึ่งคำ ก็เหลือบไปเห็นสุนัขตัวผอมเดินโซเซมา เพราะอดอาหารมาหลายวัน แม้ท่านกำลังหิวจัด เพราะอดอาหารมาหลายวัน ก็ยังมีความเมตตาสงสารสุนัขตัวนั้น จึงปั้นข้าวที่เหลืออีกคำหนึ่งกับกล้วยอีกครึ่งผลให้สุนัขตัวนั้น พร้อมทั้งอธิษฐานจิตว่า “ขึ้นชื่อว่าความอดอยากเช่นนี้ ขออย่าให้มีอีกเลย” นับจากวันนั้น ด้วยอำนาจบุญที่ได้สร้างมหาทานบารมีในครั้งนั้น เมื่อไปบิณทบาตที่ไหน ท่านก็ได้อาหารมากมายจนฉันไม่หมด และยังได้แบ่งถวายให้กับพระภิกษุรูปอื่นๆ ด้วย
ด้วยใจที่คิดถึงผู้อื่นอยู่เสมอ ประกอบกับความลำบากในเรื่องอาหารขบฉันของหลวงปู่ในครั้งนั้นทำให้ท่านนึกถึงพระภิกษุรูปอื่นๆ กลัวว่าจะมีความลำบากในเรื่องอาหารเช่นเดียวกับท่าน จึงคิดว่า “ถ้าเรามีกำลังพอเมื่อใด จะจัดตั้งโรงครัวประกอบอาหารเลี้ยงพระภิกษุ สามเณร โดยไม่ต้องให้ลำบาก เป็นการเสียเวลาในการศึกษาเล่าเรียน”
在契度彭寺研学的日子，没有想象中那样顺利。生活得非常艰苦，食物贫乏是最主要问题。有时托钵只得少许食物如仅有一粒橘子而不够吃，甚至托空钵，一点 食物都没有。有一天外出托钵后，空钵而归，第二天坚持出去，依然托着空钵回返。禁不住而想道：“我是持戒清净的比丘，难道真的要挨饿致死吗？如果真的被饿死， 也是心甘情愿的。既然托钵不得任何食物，也不想食用别的食物，只得强忍着。如果真的饿死，也将不算白死，至少可以激发旁人仁慈之心，好让别的比丘不再挨饿，此后都能得到充足的食物。”倔强的祖师意志坚定，不愿以其他方式去获得食物。
第三天仍旧外出托钵，这次取得一勺饭与一根香蕉。回到精舍时，因已有两天没进食的缘故，感到非常疲弱。正当在进食前作省思后，开始进食两天以来的第一口饭时，饭一到嘴边，一只瘦弱的流浪狗映入眼帘，瞧见它那饥饿乏力的样子，显然也已挨饿多天。即便祖师已经饿到极点，依然心怀慈悲，怜悯那只同病相怜的饿狗。 于是毅然与狗儿患难与共，将饭与香蕉各分一半，与它共食。与此同时，内心发愿道：“愿此功德让我永远不再遭遇受饥挨饿的困扰。”得自虔诚发愿与功德波罗蜜的回报，从此以后，无论到哪里托钵，都不再空钵而归，往往还有多余的食物与其它比丘共 享分食。
鉴于历经饥饿困境，祈望与其它比丘不再遭受此厄运，促使祖师发大愿：如果将来有一天我有能力时，必定会在佛寺里设立一间厨房，以饮食供养研学与修行的 比丘及沙弥，让他们心无碍，能专心修学，不必为下一餐有所挂碍。
ซึ่งต่อมาเมื่อท่านเป็นเจ้าอาวาสวัดปากน้ำแล้ว ท่านก็จัดการให้วัดปากน้ำตั้งโรงครัวเลี้ยงพระ เณร ซึ่งมีจำนวนมากหลายร้อยรูปเลยทีเดียว ทำให้พระ เณรไม่ต้องลำบาก และเสียเวลาในการศึกษาเล่าเรียนธรรมะ มีเวลาปฏิบัติธรรมได้เต็มที่
之后当祖师担任了北榄寺的住持，就在北榄寺新建了香积厨，每天都供养几百位的比丘、沙弥。比丘和沙弥不用担心食物，可以专心学习佛法，精进打坐修行。
ก็ขอเล่าประวัติพระเดชพระคุณหลวงปู่ในช่วงบวชพระไว้เพียงเท่านี้ก่อน ต่อจากนี้ก็ขอทุกท่านร่วมพิธีต้อนรับพระธรรมยาตรากัน และตลอดที่เปล่งเสียงต้อนรับ โดยกล่าวคำว่าสาธุนั้น ขอให้ทุกท่านน้อมใจรำลึกไปถึง สถานที่สำคัญบนเส้นทางมหาปูชนียาจารย์ ลำดับที่ 3 ของพระเดชพระคุณหลวงปู่ รำลึกถึงช่วงเวลาที่ท่านบวชเป็นพระภิกษุ อุทิศตนฝึกฝนตนเอง จนมาเป็นครูผู้นำทางพวกเราทุกคนให้สามารถบรรลุเป้าหมายชีวิตที่แท้จริงได้ กันนะ
关于祖师的传记就分享到这里。接下来，请各位善信一起来恭迎头陀行的比丘，随喜僧团的功德，“萨度” “萨度” “萨度”！也请各位善信忆念到祖师圣地第三站——祖师出家之地：素攀府颂丕农县颂丕农寺；并忆念到祖师出家为僧，精进钻研佛法，直到成为一代宗师，并引领弟子们找到生命的究竟目标。
- ย้อนอดีตไปในเหตุการณ์ เมื่อหลวงปู่จากสุพรรณบุรี เข้ากรุงเทพเพื่อศึกษาธรรมะ
การที่จะมีพระผู้ปฏิบัติดี ตั้งใจฝึกฝนตนเองมารวมกันจำนวนนับพันรูปนั้นไม่ง่ายเลย และที่สำคัญคือ ตัวเรา ได้มีโอกาสมาร่วมอนุโมทนาบุญกับท่านด้วย ถ้าเปรียบเทียบกระแสไฟฟ้าเหมือนบุญ ซึ่งมีพระเดชพระคุณหลวงปู่เป็นต้นแหล่งของไฟฟ้า ส่งต่อมาสู่ยังพระธรรมยาตรานับพันรูป การที่เรามาร่วมอนุโมทนาบุญนั้น ก็เปรียบเสมือนเราเอาปลั๊กเครื่องใช้ไฟฟ้ามาเสียบที่เต้าเสียบ กระแสไฟฟ้าคือบุญ ก็ไหลเข้ามาสู่พวกเราทุกคน ท่านใดที่รักษาใช้ให้บริสุทธิ์และตั้งใจในการร่วมกิจกรรมงานบุญนี้ ใจของเราก็จะเปรียบเหมือนภาชนะที่สะอาด รองรับบุญใหญ่ได้อย่างไม่หกไม่หล่น และได้รับบุญที่บริบูรณ์เต็มที่
一千多位如法精进修行的比丘聚集在一起，是非常殊胜的因缘。更加殊胜的是，各位善信能够在线随喜他们的功德。如果说祖师是无边无量的清净功德之源，而以修行供养祖师的一千多位头陀行比丘必将得到祖师无量功德的加持；各位善信随喜头陀行比丘供养祖师的功德，也必将得到祖师殊胜的加持。也请各位善信保持心的清净、明亮，因为心是接纳功德的器皿；心越清净，越虔诚，获得的功德也就越多。愿各位善信都能得到殊胜、圆满的功德。
ต่อจากนี้ ก็จะขอเล่าประวัติพระเดชพระคุณหลวงปู่ต่อ ในช่วงที่ท่านไปที่กรุงเทพฯ เพื่อศึกษาปริยัติธรรม และ ปฏิบัติธรรม
接下来，继续给各位善信分享祖师在曼谷钻研佛法、精进修行的事迹。
การศึกษาด้านปริยัติ (คันถธุระ)
หลวงปู่ทุ่มเทให้กับการศึกษาเล่าเรียนอย่างเต็มที่ เนื่องจากท่านมีความเฉลียวฉลาด มีความจำดีจึงสามารถเรียนมูลกัจจายน์ได้ถึง 3 จบ เรียนพระธรรมบท 8 ภาค มังคลัตถทีปนี และสารสังคหะจนชำนาญ และสามารถสอนผู้อื่นได้
ในสมัยนั้น นักเรียนแต่ละท่านเรียนไม่เหมือนกัน ใครต้องการเรียนอะไรก็สามารถเลือกเรียนได้ตามความต้องการของตัวเอง นักเรียนบางท่านเรียนธรรมบทเบื้องต้น บางท่านเรียนเบื้องปลาย ด้วยความรักในการศึกษาของหลวงปู่ เมื่อท่านไปเรียน ท่านจะนำหนังสือเรียนวิชาที่นักเรียนท่านอื่นเรียนอยู่ไปด้วย เพื่อจะได้ฟังในเวลาที่อาจารย์สอนวิชาอื่นๆ เพราะท่านต้องการมีความรู้มากๆ ดังนั้นหลวงปู่จึงต้องแบกหนังสือไปเรียนครั้งละหลายๆ ผูกจนไหล่ลู่
หลวงปู่เดินทางไปเรียนกับพระอาจารย์ตามวัดต่างด้วยความลำบาก วันหนึ่งต้องเดินทางไปเรียนหลายแห่ง ซึ่งในแต่ละวันมีกิจวัตรดังนี้ ฉันเช้าแล้วข้ามฟากไปเรียนที่วัดอรุณราชวราราม โดยลงเรือที่ท่าประตูนกยูง ไปขึ้นที่ท่าวัดอรุณฯ กลับมาฉันเพลที่วัดพระเชตุพนฯ บ่ายไปเรียนที่วัดมหาธาตุฯ เย็นไปเรียนที่วัดสุทัศน์ฯ บ้าง วัดสามปลื้มบ้าง กลางคืนเรียนที่วัดพระเชตุพนฯ แต่ท่านไม่ได้ไปเรียนต่อเนื่องกันทุกวัน มีเว้นบ้างสลับกันไป
แม้หลวงปู่จะมีความลำบากในเรื่องการเรียนเพียงใดก็ตาม แต่ท่านก็พยายามไม่ขาดเรียน ท่านเรียนด้วยความลำบากอย่างนี้อยู่หลายปี จนมีแม่ค้าชื่อนวม บ้านอยู่ตลาดท่าเตียน เกิดความเลื่อมใสในความเพียรของท่น ได้ปวารณาเรื่องภัตตาหารกับท่าน จัดอาหารปิ่นโตถวายเพลเป็นประจำทุกวัน ต่อมาหลังจากที่หลวงปู่มาเป็นเจ้าอาวาสวัดปากน้ำ ภาษีเจริญแล้ว ได้ทราบข่าวว่า แม่ค้านวมถึงแก่ทุพพลภาพเพราะความชรา ไม่มีใครดูแล หลวงปู่จึงรับอุปการะโดยนำไปอยู่ที่วัดปากน้ำ เมื่อสิ้นชีวิต ท่านได้จัดการฌาปนกิจให้ ท่านพูดว่า “เป็นมหากุศล เมื่อเราอดอยาก อุบาสิกานวมได้อุปการะเรา ครั้นอุบาสิกานวมยากจน เราได้ช่วยอุปถัมภ์ ที่สุดต่อที่สุดมาพบกัน จึงเป็นมหากุศลอันยากที่จะหาได้ง่ายๆ”
修习经典（藏经）
祖师既勤学不倦又能过目不忘，本着颖悟绝伦的天资，学习摩揭陀语法三遍，另有八部法句经，吉明论，以及义摄论等，皆研习得融会贯通，足以胜任作为他人的导师。
那个年代里，各个学生的学习目的不一，各人都可按照自己的需求来选择学习内容。有的仅学习法句经的前一部分，有的则学习后一部分。鉴于祖师不仅笃学不倦，又因求知若渴而广集知识，所学习的不仅限于自己所选择的科目，还向别的同学借览其他科目，甚至到那科目老师的课上听讲，因此总得背负着多本书籍去上课。
祖师求学的历程相当辛苦，得到各个寺院跟随各长老学习，一天得去数个地点求学。比如有些天在早餐过后，得从契度彭寺坐船渡过湄南河，到对岸的晨曦寺去上课；中午返回契度彭寺用午餐后又得到马哈塔寺听课。至于傍晚的课程，或在素塔寺，或在三盘寺。到了晚上还得回去契度彭寺上一天之中的最后一堂课。这些课程在一个星期之中，并非每天规定如此，只是隔一天上课一次。
祖师的学习精神坚持不懈，数年如一日，无论求学过程中面对多大的困难，也尽量不缺课。在塔鼎市场附近，有位名为阿峦的女商贩，目睹祖师这种持之以恒的 毅力而产生极大的信仰心，决定每天给予供养。后来，祖师成为北榄寺住持之后， 听得阿峦因年迈而瘫痪，身边又无人照顾的消息时，祖师慈悲怜悯的派人接她到北榄寺居住，并在她往生后为她举行葬礼。祖师说：“这是一项无量的功德，在我的艰难时期，女居士阿峦资助了我。在她有困难的时候，我也尽全力给予帮助，这是难得获得的两大功德。”
การศึกษาด้านปฏิบัติ (วิปัสสนาธุระ)
นอกจากการเรียนด้านคันถธุระแล้ว หลวงปู่ยังสนใจการเรียนด้านวิปัสสนาเป็นชีวิตจิตใจอีกด้วยนับจากวันแรกที่บวช หลวงปู่เรียนวิปัสสนากับพระอาจารย์โหน่ง’ ตลอดพรรษาแรก นอกจากนี้ท่านยังหาความรู้ในด้านวิปัสสนาเพิ่มเติมจากตำรา โดยส่วนใหญ่อ่านจากคัมภีร์วิสุทธิมรรค ถ้าวันไหนหยุดเรียนคันถธุระ ท่านมักไปหาพระอาจารย์ต่างๆ ที่มีชื่อเสียงด้านวิปัสสนา เพราะต้องการความรู้เพิ่มเติม
พระอาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิในสำนักต่างๆ ที่หลวงปู่ได้ไปศึกษา มีรายชื่อตามลำดับดังนี้
- พระอาจารย์โหน่ง อินทสุวัณโณ พระอนุสาวนาจารย์
- หลวงพ่อเนียม วัตน้อย จังหวัดสุพรรณบุรี
- ท่านเจ้าคุณสังวรานุวงศ์เถร (เอี่ยม) วัดราชสิทธาราม (วัดพลับ) กรุงเทพฯ
- ท่านพระครูญาณวิรัต (โป๊) วัดพระเชตุพนฯ กรุงเทพฯ
- พระอาจารย์สิงห์ วัดละครทำ (หลังวัดระฆังโฆสิตาราม)
解行并进（修行）
祖师专心致志于研究经典，修行方面亦毫不松懈。打从出家为僧的第一天，一直跟随浓因塔素宛诺法师修行。尚且勤于自修而博览经典，尤其是借助于《清净道论》来精进修行。除此之外，哪天没上巴利文课，就到各佛寺参访，并亲近指导修行的名师。
从师诸家名师如下：
- 浓因塔素宛诺法师
- 素攀府诺寺院的宁住持
- 曼谷拉差习塔蓝寺的山瓦拉努翁（营）长老
- 契度彭寺的帕库扬乌伊拉﹙博﹚法师
- 拉空汤寺的行法师
นอกจากนี้ยังมีพระอาจารย์องค์อื่นอีก ที่ท่านได้ไปศึกษาด้านวิปัสสนาด้วย ได้แก่ พระมงคลทิพมุนี(มุ้ย) อดีตเจ้าอาวาสวัดจักรวรรดิ พระอาจารย์ดี วัดประตูสาร อำเภอเมือง จังหวัดสุพรรณบุรี และพระ-อาจารย์ปลื้ม วัดเขาใหญ่ อำเภอท่ามะกา จังหวัดกาญจนบุรี
เนื่องจากความเป็นผู้ที่ทำอะไรทำจริงของหลวงปู่ครั้งเมื่อไปศึกษากับพระอาจารย์สิงห์วัดละครทำ หลวงปู่ปฏิบัติธรรมจนได้ดวงใสประมาณเท่าฟองไข่แดงของไก่ติดอยู่ที่ศูนย์กลางกาย เป็นที่ถูกใจของพระอาจารย์มาก จนรับรองว่าสามารถปฏิบัติได้ตามแบบของท่าน จึงขอให้อยู่ช่วยสอนคนอื่นต่อไป แต่หลวงปู่มีความรู้สึกว่า ธรรมที่ได้ยังน้อยเกินไป จะสอนเขาได้อย่างไร ยังมีธรรมที่ละเอียดลึกซึ้งกว่านี้ท่านจึงค้นคว้าหาต่อไป โดยยังไม่ยอมสอนใคร
除此之外，还有其他名师，如札嘎弯寺的前任住持——蒙昆提帕牟尼﹙梅﹚法师，素攀府巴度山寺的迪法师，以及北碧府他玛胶县考迈寺的本法师。
由于祖师做任何事都非常认真且力学不倦，追随拉空汤寺的行法师精进修行 期间，在禅定中观见一颗光球，大小如鸡蛋黄，尚且纯净无比，浮现在自己腹部中央。这成就获得拉空汤寺行法师的印证与赞许，甚至被荐选教导打坐，然而祖师推却之，自认修行境界尚浅，尚未达为人师表的资格。况且必有比这更深奥的佛法，还须勤奋刻苦地探索下去。
นอกจากพระอาจารย์สิงห์ วัดละครทำแล้ว หลวงปู่ยังสามารถเรียนจนได้ผลการปฏิบัติเป็นที่พอใจของพระอาจารย์อีกรูปหนึ่ง คือ พระครูญาณวิรัต (โป๊) วัดพระเชตุพนฯ ซึ่งท่านก็ชวนหลวงปู่อยู่ช่วยเป็นอาจารย์สอนผู้อื่นเช่นกัน แต่หลวงปู่ได้ปฏิเสธด้วยเหตุผลอย่างเดียวกัน
หลังจากที่เรียนรู้วิธีการปฏิบัติจากอาจารย์มาหลายท่าน และสามารถปฏิบัติจนได้ผลดีพอสมควรแล้ว หลวงปู่จึงต้องการออกเดินธุงค์ เพื่อปลีกวิเวกไปหาความสงบตามต่างจังหวัดบ้าง โดยท่านจะใช้เวลาช่วงที่ว่างจากการเรียนคันถธุระ
เมื่อคิดจะออกเดินธุดงค์ ท่านจึงให้โยมพี่สาวของท่านสร้างกลดถวาย แม้มีผู้อื่นจะสร้างถวายท่านก็ไม่รับ น่าจะเป็นเพราะท่านต้องการให้โยมพี่สาวได้บุญจากการเดินธุดงค์ เมื่อโยมพี่สาวถวายกลดแล้วท่านจึงออกเดินธุดงค์ไปตามที่ต่างๆ ตามประวัติที่เคยมีการรวบรวมไว้ พบว่า ท่านออกเดินธุดงค์ 2 ครั้งครั้งแรกไม่มีการบันทึกรายละเอียดไว้ ส่วนครั้งที่สอง ท่านเดินธุดงค์ไปถึงจังหวัดสุพรรณบุรี
祖师的修行成就除了拉空汤寺行法师的赞许之外，也获得契度彭寺帕库扬乌伊拉﹙博﹚法师之认可，并且邀请祖师留下来教导信众打坐，但最终因同一理由而婉言谢绝。
祖师通过寻访数位名师而获得颇满意的修行成果之后，期望能寻找一处僻静地作深入修行，因而决定利用假期的时间，进行头陀苦行而云游各府。
头陀行付诸行动之前，祖师让姐姐来供养所需准备的头陀伞，即便有人做好伞子来供养也不愿意接受。这可能为姐姐着想，希望她从这趟头陀行中获得一份功德吧。当姐姐做好头陀伞来供养之后，祖师便动身行脚云游各府。据史料记载，祖师共有 两次头陀行，首次行程缺乏详细的记载，而第二次则行脚至素攀府。
ท่านได้พบเรื่องราวต่างๆ มากมายในระหว่างที่เดินธุดงค์ ได้พบพระภิกษุที่อยู่ในป่าหลายรูปบางท่านมีฤทธิ์ บางท่านมีคุณวิเศษ เมื่อท่านเดินธุงค์ไปถึงป่าในจังหวัดสุโขทัย ได้พบพระรูปหนึ่ง และสนทนากันเรื่องธรรมปฏิบัติ พระธุดงค์รูปนี้เล่าให้หลวงปู่ฟังว่า ท่านปฏิบัติโดยใช้คำภาวนาว่า “สัมมา อะระหัง” ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่ท่านได้ยินคำว่า “สัมมา อะระหัง”
祖师在头陀行的历程中，增广了不少见识。在森林中所遇见的几位比丘，有的具足神通，有的具足殊勋。行脚至素可泰府的时候，遇见了一位比丘，并与他相互交 换修行的经验。那位比丘说他每次修禅定的时候，都会默诵“三玛阿罗汉”一词。这是祖师首次听闻“三玛阿罗汉”的圣号。
ในการเดินธุดงค์ครั้งที่สอง ท่านเดินไปถึงจังหวัดสุพรรณบุรี เมื่อไปถึงวัดพระศรีรัตนมหาธาตุจึงได้ปักกลดที่นั่น เพราะเห็นว่าเป็นที่สงบ และอยู่ไม่ไกลจากหมู่บ้านนัก เป็นวัดกึ่งวัดร้าง บรรยากาศเหมาะแก่การปฏิบัติธรรมมาก วันหนึ่งท่านเห็นเด็กต้อนวัวเข้าไปเลี้ยงในบริเวณนั้น จึงห้ามว่า “อย่าปล่อยให้วัวเดินเหยียบย่ำพระซึ่งอยู่ใต้แผ่นดินจะมีบาปมาก” เด็กเลี้ยงวัวเหล่านั้นไม่เชื่อว่ามีพระพุทธรูปอยู่ใต้ดิน ท่านจึงให้ขุดดู ปรากฏว่าพบพระพุทธรูปหลายองค์ คนในบริเวณนั้นจึงศรัทธาและเลื่อมใสท่าน
祖师行脚至素攀府时，决定安住于喜拉达那马哈塔寺附近一座荒废古寺里。 感觉上此处既宁静又离村庄不远，虽然是一座已荒弃的寺院，其氛围却非常适合修习禅定。有一天，一群小孩赶着牛群在古寺周围放养，祖师见到时警告这些孩子说： “不要让牛踩踏地底下的佛像，否则你们会造下严重的恶业。” 孩子们听后都不相信，于是祖师要他们往地下挖掘，果真有好几尊佛像埋藏地里。此事传闻开后，附近的 村民由衷地肃然起敬，对祖师产生信仰心。
จากเหตุการณ์ช่วงที่ท่านศึกษาธรรมะ และปฏิบัติธรรมนั้น ทำให้เราเห็นว่า ท่านเป็นผู้ที่ทำอะไร ทำจริง ศึกษาอะไรแล้วก็ศึกษาจริงๆ เข้าหาครูอาจารย์ผู้รู้ทั้งทางด้านปริยัติและปฏิบัติ และปฏิบัติธรรมะได้ดีจนอาจารย์ขวนให้ท่านอยู่ช่วยเป็นอาจารย์สอนผู้อื่นต่อ
由祖师在曼谷的求学历程，可以看出祖师做任何事情都非常的认真，坚持不懈；如寻访当时的数位名师，精进学习，并获得名师的肯定，邀请祖师一起来教导他的弟子们。
ซึ่งต่อมา หลังจากนี้ที่ท่านปฏิบัติธรรมจนเข้าถึงพระธรรมกายภายในแล้ว ท่านก็เมตตาสั่งสอนวิธีการนั่งสมาธิให้แก่พวกเรา ซึ่งวิธีการนั่งสมาธิที่ท่านแนะนำนั้นชัดเจน เป็นขั้นเป็นตอน สามารถเช้าใจได้ง่าย และปฏิบัติตามได้ จนมีผู้ที่สามารถปฏิบัติธรรมจนเข้าถึงพระธรรมกายได้จำนวนมากมายเลยทีเดียว นี้เป็นคุณธรรม และบุญคุณอันยิ่งใหญ่ที่ท่านมีต่อพวกเราทั้งหลาย
之后祖师舍命精进修行，证悟了内在法身后，便无私的将法身法门教授给众弟子们。祖师教导的方法非常的清晰、有次第、便于实修，有非常多的弟子证入内在的法身。由此可见，祖师崇高的德行，以及对弟子们的无量恩德。
ต่อจากนี้ ก็ขอให้พวกเราได้ส่งใจไปยังสถานที่อุปสมบทเป็นพระภิกษุ และน้อมรำลึกถึงคุณธรรมของพระเดชพระคุณหลวงปู่กันนะ พร้อมกันนี้ก็ร่วมกันเปล่งเสียงสาธุการ ต้อนรับและอนุโมทนาบุญกับพระธรรมยาตรา ซึ่งท่านได้ตั้งใจฝึกตน ปฏิบัติธรรม
接下来，请各位善信忆念到祖师出家的圣地，忆念到祖师崇高的德行，并随喜这一千多位精进修行、供养祖师的头陀行比丘，“萨度” “萨度” “萨度”！
